Kampement 4de + 9de Bat. in Tjimahi
Plaats:
Tjimahi
Residentie:
West-Java
Regio:
Java
Ligging:
Tjimahi ligt in West-Java, ten noordwesten van Bandoeng. Het kampement van het 4de en 9de Bataljon lag ten noorden van de spoorlijn die Tjimahi doorsneed, tussen Gedong Delapan (noordwesten), Bataljonsweg (noordoosten), Kampementsweg (zuidoosten) en Stationsweg (zuidwesten).
Functie:
In de periode april 1942 - januari 1944 was dit een krijgsgevangenkamp
Geïnterneerden:
krijgsgevangenen
Andere naam:
Kampement 4de + 9de Bat. Infanterie
Aantal geïnterneerden:
10.600
Informatie:
Vanaf april 1942 fungeerden de barakken en (onder)officierswoningen in het grote kampement van de twee garnizoensbataljons in Tjimahi als onderkomen voor Britse, Australische, Nederlandse, Indo-Europese, Molukse en Menadonese krijgsgevangenen. Het kampterrein had een oppervlakte van ongeveer 2.000 vierkante meter. Het kampement was berekend op de legering van ten hoogste 2.500 man, maar in de barakken werden veel meer krijgsgevangenen ondergebracht. Het kampement was omheind met prikkeldraad. Op 5 mei werden in het kamp zeven Ambonese en Menadonese krijgsgevangenen geëxecuteerd, omdat zij 's avonds het kamp uitgeglipt en de volgende ochtend teruggekeerd waren. Zij werden op het kampterrein begraven. Eind januari 1944 werden de laatste krijgsgevangenen overgebracht naar het 10de Bat. in Batavia, waarna in het kampement geïnterneerde mannen en oudere jongens werden ondergebracht.
Commandant:
kpt. Suzuki Susumu; kpt. Yamaguchi Kozo; kpt. Kasahara Gengo
Bewaking:
Japanse militairen; Koreanen; heiho's
Kampleiding:
maj. J.W.G.A. Hoedt
Literatuur:
Veenstra, J.H.W. e.a., Als krijgsgevangene naar de Molukken en Flores. Relaas van een Japans transport van Nederlandse en Engelse militairen 1943-1945 ('s-Gravenhage 1982)
Jacobs, L., Executie van een dwangarbeid: krijgsgevangen op de Zuid-Molukken en Flores 1976)
Liesker, H.A.M. e.a., Je denk, ken niet, maar kèn!! (Waddinxveen 1997)
Heijmans-van Bruggen, M.P. (red.), De Japanse bezetting in dagboeken: kamp Tjimahi 4 (Amsterdam 2002)
Jacobs, L., Executie van een dwangarbeid: krijgsgevangen op de Zuid-Molukken en Flores 1976)
Liesker, H.A.M. e.a., Je denk, ken niet, maar kèn!! (Waddinxveen 1997)
Heijmans-van Bruggen, M.P. (red.), De Japanse bezetting in dagboeken: kamp Tjimahi 4 (Amsterdam 2002)
Zie ook::
In de periode 02 februari 1944 - 23 augustus 1945 was dit een burgerkamp
Geïnterneerden:
mannen; jonge mannen
Andere naam:
Kampement 4de + 9de Bat. Infanterie, Bunsho II Kamp 4
Aantal geïnterneerden:
12.357
Aantal doden:
744
Informatie:
Vanaf begin februari 1944 fungeerden de barakken en (onder)officierswoningen in het grote kampement van de twee garnizoensbataljons in Tjimahi als onderkomen voor geïnterneerde mannen en jongens uit geheel Java. Het kampterrein had een oppervlakte van ongeveer 2.000 vierkante meter. Het kampement was berekend op de legering van ten hoogste 2.500 man, maar in de barakken werden veel meer geïnterneerden ondergebracht. Het kampement was omheind met prikkeldraad. In maart 1945 werd een afzonderlijk blok in het kampement ingericht als jongensblok, waarin alle jongens van 10 tot 16 jaar samengebracht werden. Het bestond uit drie grote zalen voor elk 200 jongens, een kleinere kamer voor 50 jongens en een aantal kamertjes voor de leiding. Blokleider was aanvankelijk de Indo-Europeaan F.C. Backer Dirks, later de totok leraar J.H.C. Claessens. Ook pastoor C.F. van Schaik en ds. H.H. van Herwerden maakten deel uit van de staf van het jongensblok.
Commandant:
kpt. Kasahara Gengo; kpt. Takagi Seigo
Hoofdbewakers:
Hirasawa; sgt. Segami; Nakamura; Nakajina; Tsuyama; kpl. Yamagami
Bewaking:
Japanse militairen; Koreanen; heiho's
Kampleiding:
P.H. van den Eeckhout; J.W.F. Richel; J.F.G. Steyn (C. Heintz); jhr. mr. C.H.V. de Villeneuve; D.F. Blokhuis; F.C. Backer Dirks; J.H.C. Claessens; ds. H.H. van Herwerden
Literatuur:
Wackwitz, J.G., Kesilir juli 1942-september 1943. Rapport van de leider der kolonisatie ('s-Gravenhage 1988)
Liesker, H.A.M. e.a., Je denk, ken niet, maar kèn!! (Waddinxveen 1997)
Liesker, H.A.M. e.a., 2603-1945, jongens in de mannenkampen te Tjimahi, Baros 5 en 4e/9e Bat. (Waddinxveen 1993)
Brugmans, I.J., Gevangen op Java. Dagboek uit een Jappenkamp, 1942-1945 (Zutphen 2004)
Heijmans-van Bruggen, M.P. (red.), De Japanse bezetting in dagboeken: kamp Tjimahi 4 (Amsterdam 2002)
Ee, M. van (red.), Boys Town. Het ontstaan van Boys Town, barak 20 in het burgermannenkamp Baros 5 in Tjimahi, de periode okt.'43-okt.'44 en wat er daarna gebeurde. Een terugblik van een aantal onder ons op hun ervaring van toen (Soest 2002)
Liesker, H.A.M. e.a., Je denk, ken niet, maar kèn!! (Waddinxveen 1997)
Liesker, H.A.M. e.a., 2603-1945, jongens in de mannenkampen te Tjimahi, Baros 5 en 4e/9e Bat. (Waddinxveen 1993)
Brugmans, I.J., Gevangen op Java. Dagboek uit een Jappenkamp, 1942-1945 (Zutphen 2004)
Heijmans-van Bruggen, M.P. (red.), De Japanse bezetting in dagboeken: kamp Tjimahi 4 (Amsterdam 2002)
Ee, M. van (red.), Boys Town. Het ontstaan van Boys Town, barak 20 in het burgermannenkamp Baros 5 in Tjimahi, de periode okt.'43-okt.'44 en wat er daarna gebeurde. Een terugblik van een aantal onder ons op hun ervaring van toen (Soest 2002)
Zie ook::
In de periode 23 augustus 1945 - april 1946 was dit een opvangkamp
Geïnterneerden:
mannen; vrouwen en kinderen
Andere naam:
Kampement 4de + 9de Bat. Infanterie
Aantal geïnterneerden:
8.000
Informatie:
Vanaf eind januari 1944 hadden de barakken en (onder)officierswoningen in het grote kampement in Tjimahi als onderkomen gefungeerd voor geïnterneerde mannen en oudere jongens uit geheel Java. Op 22 augustus 1945 werd tijdens een groot appèl in het kamp de Japanse capitulatie bekend gemaakt en verliet de Japanse kampleiding het kamp. De heiho's die het kamp bewaakten, werden aanvankelijk door Japanse soldaten, later door Britse en Nederlandse militairen vervangen. Voedsel kwam uit een centrale kampkeuken en was er voldoende. Af en toen kwamen Rode Kruis-pakketten aan. Nadat de Indonesische nationalisten in november 1945 een voedselboycot afkondigden, werden groenten, vlees, eieren en fruit schaars. Water en kleding waren er voldoende. Er waren geen wc's, men moest hurken boven een open goot. In het kamp waren veel luizen en muskieten. Zieken werden overgebracht naar het Militair Hospitaal. Mannen in het kamp lieten hun vrouwen en kinderen overkomen, terwijl vanaf half oktober Indo-Europese gezinnen uit Tjimahi en omgeving bescherming zochten in het kamp. De mensen die naar Nederland wilden, werden in drie groepen verdeeld: de urgentiegroep (zieken), de weduwen en wezen, en de overigen. Half februari 1946 waren de eerste twee groepen vrijwel vertrokken en begon de evacuatie van de derde groep. Met gewapende konvooien werden mensen naar vliegveld Andir in Bandoeng gebracht voor vervoer naar Batavia. Door voortdurende overvallen van pemoeda's was transport per trein of auto niet mogelijk. In april 1946 werd het kamp opgeheven.
Hoofdbewakers:
sgt. Segami; sgt. Sunakawa; kpl. Yamagami
Bewaking:
heiho's; Japanse militairen
Kampleiding:
J.F.G. Steyn (C. Heintz)
Literatuur:
Liesker, H.A.M. e.a., Je denk, ken niet, maar kèn!! (Waddinxveen 1997)
Heijmans-van Bruggen, M.P. (red.), De Japanse bezetting in dagboeken: kamp Tjimahi 4 (Amsterdam 2002)
Heijmans-van Bruggen, M.P. (red.), De Japanse bezetting in dagboeken: kamp Tjimahi 4 (Amsterdam 2002)
Geallieerd commandant:
dhr. F. de Vries
Plattegrond Kampement 4de + 9de Bat. Tjimahi
laatste wijziging 11-04-2018
4 gedigitaliseerd
totaal 2 bestanden