krijgsgevangenen

1.000 (circa)

Tussen mei 1944 en augustus 1945 werd door dwangarbeiders - krijsgevangenen en romusha's - een spoorweg van circa 220 kilometer tussen Pakanbaroe en Moeara aangelegd, die op 15 augustus 1945 gereed kwam. In totaal waren er 14 kampen langs de spoorlijn, van waaruit het werk werd uitgevoerd. Soengeitengkirang was basis- en ziekenkamp.

kpt. Miyazaki Ryohei; lt. Doi Izami; lt. Nagai Susumi

Japanse militairen; Koreanen

wingcomm. P.S. Davis; lt.-kol. W.C.M. Slabbekoorn

Hovinga, H., Op dood spoor. Het drama van de Pakan Baroe-spoorweg 1943-1945 (Franeker 2009-5)
Neumann, H. en E. van Witsen, De Sumatra Spoorweg. Documentatie (Middelie 1985-2)
Heekeren, C. van, e.a., Het pannetje van Oliemans. Vijfhonderd krijgsgevangenen onder de Japanners, Zuid-Atjeh, 1944 (Franeker 1975-2)
Hovinga, H., Met de dood voor ogen. Overleven in de strijd om Indië (Franeker 2005)
Schoonenberg, B., De poorten der hel. Van Batavia tot Pakan Baroe, veertig maanden slavenarbeid in Japanse gevangenkampen 1942-1945 (Bussum 1978)
Heekeren, C. van, e.a., De 'Atjeh-Party' (8 maart tot 3 november 1944). Een relaas (['s-Gravenhage] [1964])
Hovinga, H., The Sumatra railroad. Final destination Pakan Baroe, 1943-1945 (Leiden 2010)

• Toegang 400, Inv.nr. 2586
• Toegang 400, Inv.nr. 2846
• Toegang 400, Inv.nr. 2856
• Toegang 400, Inv.nr. 3160
• Toegang 400, Inv.nr. 3216
• Toegang 400, Inv.nr. 5455
• Toegang 400, Inv.nr. 602
• Toegang 400, Inv.nr. 7620
• Toegang 400, Inv.nr. 7671

krijgsgevangenen

Het kamp bij Soengeitengkirang had als basiskamp en als ziekenkamp gefungeerd. Op 20 augustus 1945 verbrandde kampcommandant kapitein Miyazaki alle kampadministratie. Wingcommander Davis doorbrak op 23 augustus het zwijgen van de Japanners en liet volksliederen zingen, daags daarna gaf Miyazaki toe dat Japan had gecapituleerd. Bij het openen van de magazijnen kwamen kleding, voedsel, medicijnen, achtergehouden post en Rode Kruispakketten te voorschijn. De daken van de barakken werden gerepareerd. Iedereen kon vrij rondlopen in het kamp en zijn eigen eten koken. Het kamp werd het verzamelkamp van alle nog aanwezige ex-krijgsgevangenen, uit de kampen 1, 3, 9 en 11. Op 15 september bezocht Lady Mountbatten het kamp en werd het kamp geïnspecteerd door geallieerde officieren, waarna de hulpverlening werd verbeterd. Op 22 september verlieten de laatste Engelsen en Australiërs het kamp, zij werden naar Singapore overgebracht. Op 25 november 1945 verliet het laatste transport van Nederlandse ex-krijgsgevangenen het kamp; zij werden overgebracht naar Padang, Medan en Palembang.

kpt. Miyazaki Ryohei

wingcomm. P.S. Davis

Hovinga, H., Met de dood voor ogen. Overleven in de strijd om Indië (Franeker 2005)
Schoonenberg, B., De poorten der hel. Van Batavia tot Pakan Baroe, veertig maanden slavenarbeid in Japanse gevangenkampen 1942-1945 (Bussum 1978)

• Toegang 400, Inv.nr. 2210
• Toegang 400, Inv.nr. 2213
• Toegang 400, Inv.nr. 2214
• Toegang 400, Inv.nr. 2338